Jakie normy występują w spawalnictwie?
Spawanie nie jest zawodem wolnym od ryzyka. Z tego względu jest to dziedzina szczególnie uregulowana. Liczne normy krajowe, europejskie, a nawet międzynarodowe określają zasady bezpieczeństwa dotyczące zarówno sprzętu spawalniczego, jak i środowiska pracy. Wszystkie one mają jeden cel: ochronę zdrowia spawacza. Poniżej wymieniono główne normy i przepisy, których należy przestrzegać:
- Norma PN-EN 287-1:2004 jest głównym standardem odniesienia w spawalnictwie. Definiuje różne techniki spawania i najlepsze sposoby ich stosowania. Norma ta dokładnie definiuje procesy spawania, takie jak spawanie palnikiem, spawanie plazmowe, spawanie TIG, spawanie MIG-MAG lub spawanie MMA. Wyjaśnia również spawaczowi, jakie pozycje najlepiej przyjąć podczas tych operacji spawalniczych. Norma ta zawiera również cenne informacje na temat stosowanych materiałów, różnych rodzajów stali i ich grubości.
- Europejskie normy kwalifikacyjne dla spawaczy (PN-EN ISO 9606, PN-EN 287-1 itp.) określają kwalifikacje wymagane do pracy w zawodzie spawacza. Niezależna jednostka certyfikująca ma za zadanie zapewnić sprawność osoby wykonującej prace spawalnicze oraz jej wiedzę w tej dziedzinie (stosowanie instrukcji, wybór metali i gazów spawalniczych…). Następnie wystawia świadectwo kwalifikacyjne, ważne od 12 do 36 miesięcy, które gwarantuje odbycie szkolenia przez spawacza.
- Normy bezpieczeństwa mają na celu ochronę zdrowia spawacza; norma PN-EN ISO 15011-4 klasyfikuje gazy powstające podczas spawania metali według ich toksyczności, pod względem zagrożenia i emisji. Norma PN-EN 15012-1 określa wymagania dotyczące sprzętu do filtracji powietrza w celu ochrony spawacza przed emisją toksycznych gazów.
- Normy ŚOI określają kryteria dotyczące środków ochrony, które muszą być przestrzegane, aby być chronionym na przykład przed odpryskami metalu.
- Normy dotyczące sprzętu spawalniczego: spawarka musi spełniać normę IP23, która gwarantuje z jednej strony szczelność, a z drugiej wytrzymałość na działanie ciał obcych. Materiały eksploatacyjne, takie jak elektrody, druty i pręty spawalnicze, również podlegają normom właściwym dla danego rodzaju metalu (stal nierdzewna, stale niestopowe, stale odporne na pełzanie)
Jakie są normy dotyczące środków ochrony indywidualnej dla spawaczy?
Środki ochrony indywidualnej dla spawaczy są różne w zależności od ich zastosowania.
Normy dotyczące obuwia ochronnego dla spawaczy
Ochrona od stóp do głów: norma ISO 20345 określa poziom ochrony obuwia ochronnego dla spawaczy. Obuwie to musi być wyposażone w podnoski, które wytrzymują określony nacisk i siłę zgniatania ustaloną na 15 kN. Istnieją dodatkowe zabezpieczenia butów, oznaczone literą: na przykład cholewka odporna na przecięcia, podeszwa odporna na temperaturę do 300 stopni lub zabezpieczenie chroniące stopy przed prądem elektrycznym.
Normy dotyczące odzieży spawalniczej
Całe ciało spawacza może być narażone na poważne ryzyko podczas pracy. Aby być chronionym przed wieloma zagrożeniami (promieniowanie cieplne łuku elektrycznego, wypływy stopionego metalu itp.), spawacz wyposaża się w odzież ochronną zgodną z normą ISO 11611. Norma ta określa poziom ochrony i izolacji termicznej przed działaniem np. płomienia. W związku z tym niniejsza norma wyróżnia dwie klasy: klasa 1 dotyczy prac spawalniczych o niskim promieniowaniu cieplnym i niewielkiej liczbie odprysków metalu, natomiast klasa 2 stanowi odniesienie dla prac spawalniczych o wysokim promieniowaniu cieplnym i dziesięciokrotnie większym zagrożeniu występowaniem odprysków.
Normy dotyczące ochrony wzroku podczas spawania
Ochrona oczu przed oślepieniem podczas spawania ma kluczowe znaczenie. Trzy normy określają specyfikacje dla spawalniczych środków ochrony wzroku:
- Norma EN 169 dotyczy przepuszczalności filtrów do prac spawalniczych.
- Norma EN 175 określa poziom skuteczności ochrony.
- Norma EN 379 określa specyfikę i przełączniki (automatyczne lub ręczne) automatycznych filtrów spawalniczych i filtrów optoelektrycznych.
Poza podstawową normą EN 166 dotyczącą okularów ochronnych, normy te umożliwiają skuteczną ochronę każdego spawacza, stosownie do jego zadań.
Normy dotyczące rękawic spawalniczych
Rękawice spawalnicze są zgodne z surowymi normami zapewniającymi różne poziomy wymagań w zakresie bezpieczeństwa. Każda z norm EN ISO 21420, EN 407, EN 388, EN 12477 informuje odpowiednio o wymaganiach ogólnych i metodach badań, właściwościach przeciw nagrzewaniu, właściwościach mechanicznych i właściwościach spawalniczych. Certyfikat zgodności z normą EN 12477 jest wydawany tylko wtedy, gdy rękawice ochronne posiadają wcześniejszy certyfikat zgodności z normami EN ISO 21420, EN 388 i EN 407. Rękawice spawalnicze muszą chronić przed zagrożeniami związanymi z tym zawodem i dlatego należą do kategorii 2. Dlatego należy szczególnie uważnie przestrzegać norm dotyczących rękawic.
Rękawice spawalnicze dzielą się na dwie kategorie:
- Typ A: Ochrona przed ciepłem jest bardziej skuteczna. Elastyczność i zręczność nie są priorytetem. Są one przeznaczone do wszystkich technik spawalniczych z wyjątkiem spawania metodą TIG.
- Typ B: Ta kategoria koncentruje się na elastyczności i zręczności. Ochrona przed wysoką temperaturą jest mniejsza niż w przypadku typu A. Rękawice w tej kategorii, są odpowiednie do spawania metodą TIG.
Firma Lebon produkuje wyłącznie rękawice spawalnicze z wysokiej jakości materiałów, znanych z wysokiej odporności na płomienie i wysoką temperaturę. Zapewniają one optymalny poziom ochrony dłoni spawacza. Firma Lebon zapewnia również, że jej rękawice spawalnicze gwarantują doskonałą higienę i wygodę. Użytkownicy mogą łatwo zidentyfikować standardy naszych rękawic dzięki wyraźnemu i widocznemu oznakowaniu.
Jednym z naszych najnowszych dodatków do asortymentu rękawic spawalniczych są rękawice BLACKWELDER, wykonane z wodoodpornej, brązowej dwoiny bydlęcej w części chwytnej, która zapewnia dużą elastyczność, ochronę przed gorącem i uderzeniami. Podszewka z para-aramidu zapewnia niespotykaną w rękawicach spawalniczych odporność na przecięcia. Rękawice wyposażone są w mankiet z miękkiej skóry, który chroni część przedramienia użytkownika.